تاریخچه و گیاه شناسی لیمو ترش:

لیمو ترش با نام علمی Citrus limon گیاهی ست همیشه سبز با میوه های زردرنگ از خانواده ی Rutaceae.

استفاده از عصاره و روغن لیمو برای پوست صورت و مو تاریخچه ای درخشان و طولانی دارد. از درمان های رایج سنتی از این گیاه درمان جوش و لک های پوستی است. برای مثال در تانزانیا عصاره ی لیمو در ترکیب با سفیده تخم مرغ، عسل و خیار به عنوان ماسک شبانه برای درمان جوش و صاف و درخشان شدن پوست صورت مورد استفاده قرار می گیرد.

خواص ضد میکروبی و کنترل کننده چربی این میوه نیز از عواملی است که مردم فلسطین به طور سنتی  از ترکیب عصاره لیمو با روغن زیتون برای درمان بیماری های مو و اسکالپ استفاده می کنند.

مهمترین بخش های این گیاه عصاره ی میوه یا آب میوه و اسانس روغنی آن است. عصاره میوه لیمو در طب سنتی و زمانی که هنوز ویتامین C کشف نشده بود برای درمان بیماری اسکوروی و فشار خون بالا و سرماخوردگی استفاده می شد. مطالعه در طب سنتی روم نشان می دهد اسانس روغنی یا روغن لیمو برای درمان سرفه و عفونت ها استفاده می شد.

ترکیبات شیمیایی مهم و با ارزش عصاره و روغن لیمو:

اثرات دارویی مهم عصاره و روغن لیمو ترش با بررسی ترکیبات شیمیایی آن توضیح داده شده است.

مهمترین ترکیبات شیمایی موجود در عصاره میوه یا آب لیمو شامل اسیدهای گلیکولیک، کومارین ها، اسیدکربوکسیلیک ها، اسیدهای آمینه و مقادیر بالایی ویتامین ها است که مهمترین آنها ,ویتامین های گروه B کمپلکس و ویتامین C است.

روغن لیمو یا اسانس روغنی لیمو حاوی ترکیبات مهمی از جمله مونوترپنوئیدها به ویژه ترکیب دی-لیمونن (D-limonen) است.

فواید روغن لیمو برای پوست و مو:

هر چند به طور تجربی بیشتر مردم از خواص لیمو برای زیبایی پوست و موی خود بهره می برند، اما تحقیقات زیادی نیز انجام شده است که از نظر علمی بر صحت اثربخشی روغن لیمو برای زیبایی صحه می گذارد و آن را تایید می کند.

1- خواص آنتی اکسیدانی:

تحقیقات نشان داده اند که روغن لیمو اثرات قوی آنتی اکسیدانی دارد که باعث کاهش رادیکال های آزاد می شود. یکی از دلایل استفاده فراوان روغن لیمو برای جلوگیری از پیری پوست خواص آنتی اکسیدانی قوی این ترکیب است.

2- اثر روشن کنندگی و ضد لک روغن لیمو:

ترکیبات سیترال، بتا-پینن و دی-لیمونن موجود در اسانس روغنی لیمو باعث روشن کنندگی و رفع لک های پوستی می شوند. این ترکیبات با مهار آنزیم تیروزیناز به روشن شدن پوست کمک می کنند. بررسی های علمی ضمن اثبات تاثیر ضد لک روغن لیمو برای پوست صورت نشان می دهند که استفاده از مخلوطی از ترکیبات گیاهی روشن کننده با تقویت اثر یکدیگر به رفع لک های پوستی کمک بزرگی می کنند.

3- افزایش نفوذپذیری ویتامین ها به لایه های پوست

یکی از جالب ترین خواص روغن لیمو برای پوست این است که این روغن باعث افزایش نفوذ و جذب سایر ترکیبات موجود در روغن های طبیعی به ویژه ویتامین ها به درون بافت پوست می شود؛ از جمله این ترکیبات می توان به ویتامین های محلول در چربی و محلول در آب اشاره کرد. برای مثال مطالعه ای نشان داده است که استفاده همزمان روغن لیمو با ویتامین E به صورت موضعی باعث افزایش جذب ویتامین E شده است.

بنابراین یکی از راه های افزایش جذب ترکیبات موثر طبیعی به ویژه ویتامین ها به داخل بافت پوست مخلوط کردن آنها با روغن لیمو است.

4- کنترل چربی پوست و مو:

عصاره و روغن لیمو باعث کنترل چربی پوست و مو می شوند. تحقیقات زیادی تاثیر رژیم حاوی عصاره کامل لیمو را بر روی لاغری و کنترل چربی به اثبات رسانده اند، هر چند تحقیق جامعی برای تاثیر موضعی این روغن برای لاغری موضعی و کنترل موضعی چربی پوست و مو انجام نشده است، اما یکی از پرکاربردترین خواص لیمو در صنایع آرایشی و بهداشتی بهره گیری از تاثیر آن در تنظیم چربی پوست و مو است.

علاوه بر این خواص آنتی باکتریال و ضدقارچ روغن لیمو باعث شده است که علاوه بر اهیمت آن به عنوان یک نگهدارنده ی طبیعی، برای کنترل شوره ی سر نیز از آن استفاده به عمل آید.

5- تاثیر روغن لیمو برای جوش:

هر چند مطالعات زیادی خواص آنتی باکتریال روغن لیمو را بررسی و اثبات کرده اند و آن را به عنوان یک نگهدارنده طبیعی معرفی کرده اند، و علی رغم استفاده های سنتی و تجربی فراوان از این روغن برای درمان آکنه، اما هنوز مطالعه ای اختصاصی برای اثربخشی روغن لیمو برای درمان جوش در دست نیست. به نظر میرسد خواص بینظیر روغن لیمو در کنترل چربی پوست و نیز تاثیر آنتی باکتریال قوی آن از دلایل اثربخشی آن در درمان جوش است.